ELEMENTY PEDAGOGIKI MONTESSORI

Program naszego przedszkola zawiera elementy pedagogiki Montessori. Włoska lekarka, twórczyni tej metody jest dla nas ogromnym autorytetem. Maria Montessori osiągnęła wielki dorobek badawczy, porzuciła pracę lekarza na rzecz bycia pedagogiem, jej badania prowadzone poprzez obserwacje dziecka doprowadziły do rozwoju i popularyzacji metody montessoriańskiej. Maria Montessori podjęła się również opracowania podstaw wychowania religijnego małego dziecka w duchu wiary katolickiej. Dzięki temu powstało opracowanie metody
i programu formacji religijnej dziecka przez Sofię Cavalletti (hebraistkę, biblistkę) i Giannę Gobbi (uczennice Marii Montessori) o nazwie Katecheza Dobrego Pasterza. Naszą pracę z dziećmi wzbogacamy również o ten program. Według zasad pedagogiki Montessori ważne miejsce w procesie kształtowania się człowieka zajmuje wychowanie religijne. Swoje przemyślenia na ten temat M. Montessori przedstawiła w książce "Dziecko
w Kościele". Religijność jest według niej uniwersalnym sposobem odczuwania, towarzyszącym człowiekowi od początków istnienia świata. Religijność nie jest czymś co MUSIMY dziecku dać. Tak jak każdemu człowiekowi jest dana zdolność mówienia, tak samo dana jest mu zdolność przeżycia religijnego. Tak jak w przypadku nauki języka, tak samo w przypadku religii istnieje pewna potencjalność, otwartość na religię. Ta zdolność do przeżyć religijnych - pojawiająca się w momencie narodzin - jest tęsknotą za całościowym zrozumieniem, dążeniem do transcendencji, a tym samym do wszechstronnego poznania świata i stworzenia. Montessori wyróżniała
w nauczaniu religijności, fazę odczuć i fazę nauczania. W fazie odczuć, charakterystycznej dla okresu wczesnego dzieciństwa, dziecko może przyjmować religię szybko, kompleksowo i nieświadomie. Decydujące jest przy tym środowisko rodzinne i najbliższe otoczenie, jako obszar przeżyć i doświadczeń religijnych. Małe dziecko myśli
w sposób poglądowo-symboliczny i potrzebuje symboli religijnych w najbliższym otoczeniu, dlatego w przedszkolach Montessori jest kącik religijny w naszym przedszkolu również znajduje się takie miejsce na każdej
z sal. Dziecko jest wrażliwe na oznaki miłości; obraz Boga rozwija poprzez relacje z drugim człowiekiem. Religii uczy się nie tylko poprzez słowa, ale również w sposób pośredni - poprzez wspólne działanie, naukę form grzecznościowych, sposób rozwiązywania sytuacji konfliktowych. Wśród potrzeb uczuciowych małego dziecka ważne miejsce zajmuje potrzeba bezpieczeństwa. Odkrycie istnienia Bożej opieki jest dla niego radością
i wzbudza w nim potrzebę modlitwy. Dzieci chcą się czuć bezpiecznie nie tylko w sferze fizycznej, chcą być ochraniane również prawem do indywidualności, chcą mieć prawo do sekretów, samodzielnych przemyśleń
i spontanicznej aktywności. M. Montessori uważała, że dorosłym jest potrzebny swoisty trening duchowy oczyszczający ich serca, podczas którego nabraliby głębokiej wiary w potrzebę poszanowania godności dziecka. Jest to trudne dla nas - dorosłych z powodu naszych defektów, które skłaniają do poszukiwania złych tendencji, także u dzieci. Skutkiem tego jest ciągłe ich poprawianie i upominanie. Informując dzieci o istnieniu dobra i zła, winniśmy koncentrować się na dobru i harmonii. Nie należy żądać i oczekiwać od dziecka zbyt wiele,
lecz pamiętajmy, że dzieci w wieku od 3. do 6. lat odznaczają się nie tylko wielką wrażliwością, ale też zdolnością rozumienia rzeczy o wiele głębszą niż sądzimy. Wskazuje ona na nieskrępowany rozwój dziecka w warunkach ewentualnej pomocy nauczyciela. To, co najważniejsze dla dziecka to samodzielne szukanie rozwiązań
i odpowiedzi. Pragniemy stworzyć dzieciom optymalne warunki rozwoju, otwartości na świat i innych ludzi przy zachowaniu ich dziecięcej radości. Obserwujemy rozwój osobowości każdego dziecka w relacjach z rówieśnikami i dorosłymi. W swojej pracy wykorzystujemy założenia pedagogiki Montessori:
• Rozwijamy samodzielność
• Uczymy się koncentracji. Ćwiczą dokładność i wytrwałość przy wykonywaniu konkretnych zadań.
• Uczestniczymy w lekcjach ciszy. Poprzez zabawę uczymy się ciszy
i wsławiania się w siebie.
• Dzieci zachowują porządek. Dzieci zdobywają umiejętność przestrzegania zasad porządku w otoczeniu i swoim działaniu.
• Dzieci stosują się do reguł społecznych.
• Dzieci zróżnicowane wiekowo łączą się ze sobą na wspólnych zajęciach i spacerach oraz podczas zabaw na placu zabaw, sprzyja to wymianie wzajemnych zdolności i umiejętności.
• Dzieci zwracają uwagę na reguły: nie rań, nie niszcz, nie przeszkadzaj. Od starszych uczą się nowych umiejętności a od młodszych empatii, opiekuńczości a nawet ciszy.
• Uczymy się przez obserwację. Szanowany jest indywidualny tok rozwoju każdego dziecka. Dziecko jest serdecznie przyjęte, znajduje uwagę i indywidualną opiekę nauczyciela. Pracuje zgodnie z własnym tempem i możliwościami, podejmując zadania, do których jest już gotowe.

GLOTTODYDAKTYKA

Glottodydaktyka to metoda pozwalająca nauczyć dzieci czytania. Twórcą tej metody jest prof. B. Rocławski. Metoda zakłada łączenie techniki płynnego czytania ze zrozumieniem z nauką pisania, ponieważ zdaniem autora nie należy odrywać czytania od pisania i uczyć czytania bez pisania. W naszej placówce poznajemy liter od najmłodszych lat, już w grupie żłobkowej. Dzieci opatrują się z 44 literami alfabetu. Tutaj w alfabecie Nauczyciel umieszcza wszystkie zmiękczenia oraz dwuznaki. Twórca metody zaprojektował również specjalne klocki zwane LOGO, które na swoich ściankach mają wzór litery - drukowany mały i wielki oraz pisany mały i wielki. Takie klocki są do dyspozycji naszych dzieci w salach. Naukę czytania i pisania łączymy z następującymi działaniami: Rozpoznanie w czasie pierwszych miesięcy pobytu dziecka w przedszkolu - jego sprawności komunikowania się, - stanu percepcji wzrokowej, - stanu pamiętania słuchem i wzrokiem jednostek językowych, - stanu syntezy, a na końcu analizy słuchowej i wzrokowej, - stanu sprawności manualnej, - stanu rozwoju społeczno - emocjonalnego, - stanu rozbudzenia poznawczego, - stanu zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego, Ćwiczenie sprawności spostrzegania słuchowego, Wprowadzanie klocków LOGO do zabawy, Bierne poznawanie liter na zasadzie zabawy, Rozwijanie pamięci wzrokowej (kształt graficzny liter jako znaków graficznych, symboli), Uczenie właściwego posługiwania się przyborami do pisania i rysowania, Uczenie wskazywania lewej i prawej strony ciała oraz pokazywania lewej i prawej ręki. W grupie dzieci przedszkolnych m. in. : Ćwiczenia szybkiego rozpoznawania liter i sylab, Ćwiczenia czytania techniką ślizgania się, gdzie zabronione jest głoskowanie, Wdrażanie do globalnego czytania (całościowego), Uczenie czytania cichego i czytania ze zrozumieniem, Zachęcanie do czytania książek i czasopism dziecięcych. Czytanie rozpoczyna się wówczas, gdy dziecko radzi sobie z syntezą głoskową znając przy tym wszystkie litery.

DZIECIĘCA MATEMATYKA

"Dziecięca Matematyka" łączy intensywny rozwój intelektualny z kształtowaniem odporności emocjonalnej 
oraz z ćwiczeniem umiejętności matematycznych. Najważniejsze w tej edukacji są osobiste doświadczenia dziecka. To one stanowią budulec, z którego dziecko tworzy pojęcia i umiejętności.
Celem "Dziecięcej Matematyki" jest:
• stworzenie dziecku pozytywnych warunków do harmonijnego rozwoju intelektualnego
• wspieranie rozwoju wszystkich dzieci, czyli tych zdolnych jaki i tych które rozwijają się wolniej 
• kształtowanie u dzieci przyjaznego nastawienia do uczenia się, w tym zdolności do podejmowania wysiłku intelektualnego 
• konstruowanie wiedzy w taki sposób, aby przedszkolak mógł osiągnąć swoim umysłem wiedzę matematyczną oraz ją wykorzystać
• wychowywanie dzieci w pozytywnym nastawieniu do dorosłych i dzieci, aby dobrze wiodło im się wśród innych.

W naszej placówce edukacja matematyczna metodą E. Gruszczyk- Kolczyńskiej odbywa się poprzez zabawę, atrakcyjne zajęcia oraz w sytuacjach codziennych. Zajęcia są wypełnione zabawami, ciekawymi zadaniami 
i grami. Ważna jest rozmowa z dzieckiem, gdyż sprzyja to rozwojowi jego myślenia.
Program "Dziecięca Matematyka" opiera się na realizacji poniższych obszarów:
1. Orientacja przestrzenna i umiejętności społeczne
2. Rytm i rytmiczna organizacja czasu
3. Kształtowanie umiejętności liczenia, a także dodawania i odejmowania
4. Wspomaganie rozwoju operacyjnego rozumowania
5. Rozwijanie umiejętności mierzenia długości
6. Klasyfikacja
7. Układanie i rozwiązywanie zadań arytmetycznych jako dalsze doskonalenie umiejętności rachunkowych dzieci 8. Zapoznanie dzieci z wagą i sensem ważenia
9. Mierzenie płynów i sens mierzenia
10. Intuicja geometryczna, czyli kształtowania pojęć geometrycznych
11. Konstruowanie gier przez dzieci
12. Zapisywanie czynności matematycznych znakami (<,>, =,+,-).
Wymienione obszary realizujemy w podanej kolejności, ponieważ uwzględniają stopnie trudności. Wpływają stymulująco na rozwój intelektualny dziecka, rozwijają zdolności matematyczne i przygotowują do nauki szkolnej.

PEDAGOGIKA ZABAWY

Pedagogika zabawy jest symboliczną nazwą metodycznych poszukiwań ułatwiających pracę z dziećmi i proces uczenia. Proponuje ona działania dające dzieciom możliwość rozwoju w atmosferze zaufania, wzajemnej akceptacji, bez względu na wiek i umiejętności, wyzwala aktywność twórczą i ciekawość, ułatwia kontakty 
z innymi, ze sobą i otaczającą rzeczywistością. Ideą przewodnią jest wiara w człowieka i jego potencjalne możliwości. Nauczyciel to osoba wewnętrznie zintegrowana, akceptująca siebie i innych, animator rozwoju 
i działań dziecka. Na zajęciach prowadzonych w naszej placówce wykorzystujemy pedagogikę zabawy i jej zasady: - dobrowolności – decydowanie o swojej aktywności w atmosferze wolnej od nakazów; wychowawca jedynie zachęca, zaprasza do uczestnictwa w zabawie; - wielopoziomowość komunikacji – świadome porozumiewanie się na poziomie werbalnym i niewerbalnym, rzeczowym (wymiana logicznych i prawdziwych informacji) i emocjonalnym (wyrażanie, odczuwanie, akceptowanie uczuć swoich i innych); - unikanie rywalizacji – rezygnacja z podziału na zwycięzcę i przegranych , uczenie współpracy i współdziałania z innymi; różnorodność środków wyrazu – umożliwienie przekazywania treści i emocji poprzez oddziaływanie na różne zmysły. Stosujemy podczas zajęć wszystkie media, ruch, dotyk, gest, taniec, malowanie, lepienie
oraz pantomimę. Wszystkie te zasady wzmacniają relacje w grupie, uczą wyrażania uczuć, budują zaufanie 
do prowadzącego i dzieci. Zajęcia prowadzone zgodnie z pedagogiką zabawy ułatwiają nam: - wejście w grupę, poznanie nowego otoczenia, imion oraz powierzchownych cech osób, z którymi rozpoczynamy naukę;-rozluźnienie, odprężenie, oparte o ruch, gest, taniec, likwidujące napięcie mięśni oraz napięcia psychiczne;- wprowadzenie określonego tematu poprzez poznanie odczuć, doświadczeń, potrzeb, oczekiwań poszczególnych członków grupy; - wymiany myśli, gry dyskusyjne – ich celem jest poszukiwanie odpowiedzi na wyraźnie postawione pytanie. Poszukiwanie odpowiedzi ma doprowadzić dzieci do odkrycia prawdy, do ustalenia stanu faktycznego. Narzędziem pobudzania myślenia jest wymiana poglądów, zadawanie pytań, argumentowanie własne i wysłuchanie cudzych argumentów; -samoocenę – pozwalają na poznanie własnej hierarchii wartości, własnych spontanicznych zachowań. Dzięki tej metodzie możemy bezpiecznie spojrzeć w głąb siebie, nie tylko pod kątem jaki jestem, ale też jaki jestem na tle grupy. Metody te pozwalają dzieciom poznać swoje dodatnie 
i ujemne strony, wzmocnić poczucie własnej wartości, dostrzec, że istnieje ktoś podobny do mnie lub inny niż ja; Stosując w pracy wymienione metody pedagogiki zabawy uzyskujemy następujące efekty : - następuje pełna integracja grupy, - brak rywalizacji między dziećmi, - stosujemy swobodne wypowiedzi bez obawy przed ośmieszeniem lub ocenianiem, - dzieci stają się bardziej twórcze, aktywne, komunikatywne, - następuje pełny rozwój percepcji słuchowej, wzrokowej oraz ruchowej, - osiągamy wysoki poziom tolerancji, akceptacji siebie 
i innych.

POROZUMIENIE BEZ PRZEMOCY

Porozumienie bez Przemocy (ang. Nonviolent Communication – NVC, polski skrót PbP), nazywane także „językiem serca”, to przypomniany i upowszechniony przez Rosenberga sposób komunikowania się z ludźmi, w którym przyczyniamy się do poprawy jakości życia, swojego i innych. Nie ma w tej metodzie niczego nowego. Rosenberg nie odkrył Ameryki. Odkurzył starą prawdę, że podstawową potrzebą człowieka jest zaspokajanie potrzeb drugiego. Pokazał, jak mówić i słuchać, by słowa miały znaczenie, czyli były nośnikiem tego, co widzimy, słyszymy, co czujemy i czego potrzebujemy. Istotą Porozumienia bez Przemocy jest:

  • nastawienie na obserwację
  • nazywanie uczuć
  • uzewnętrznianie potrzeb 
  • poszukiwanie najlepszej z możliwych strategii, która zaspokoi potrzebę – naszą lub drugiego człowieka.

Język życia Marshalla Rosenberga pozwala ujrzeć siebie w nowym świetle, a drugiego dostrzec tak, jakbyśmy go spotkali po raz pierwszy w życiu. W takiej rzeczywistości łatwiej nawiązać bliskie relacje, być w kontakcie z samym sobą i z drugim. Łatwiej prawdziwie usłyszeć dziecko. Ten sposób komunikacji z jednej strony pozwala nam wyrażać się szczerze, bez obawy, że kogoś zranimy, z drugiej – empatycznie odbierać innych.

POZYTYWNA DYSCYPLINA

Pozytywna dyscyplina to tworzenie więzi, budowanie poczucia bezpieczeństwa czyli fundamentu dla wszystkich innych aspektów rozwoju i edukacji dziecka. Branie pod uwagę jego perspektywy, okazywanie mu zrozumienia, troski oraz wiary w jego możliwości.